عوارض طولانی مدت کرونا
عوارض طولانی مدت کرونا به مجموعه ای از علائم جدید یا تشدید علائم قبلی یا عدم بهبود علائم قبلی کووید پس از یک ماه از ابتلا به کووید گفته می شود. اغلب علائم کووید طی ۴ هفته به طور کامل بهبود می یابند. گاهی نیز علائم ابتدا بهبود یافته اما پس از یک دوره بی علامت بودن، مجددا علائم آغاز می گردند. اغلب این علائم طی ۱۲ هفته بعدی (۳ماه) بهبود می یابند. اما گاهی بیشتر هم طول کشیده و کووید مزمن نامیده می شوند.
عوارض طولانی مدت کرونا طیف وسیعی از علائم روانی و فیزیکی مانند سرفه های طول کشیده، اختلالات شناختی، بدن درد طول کشیده و بدون علت و … را شامل می شوند. علائم و عوارض پست کووید در زنان بیشتر و شایع تر از مردان می باشند. عوارض طولانی مدت کرونا که اغلب بین ۱ الی ۳ ماه و یا بیشتر طول کشیده و ادامه می یابند، عبارتند از:
- احساس تنگی نفس و افزایش تلاش تنفسی
- خستگی
- خستگی زودرس پس از فعالیت و کاهش توان فعالیت
- اختلالات شناختی
- سرفه
- سردرد
- احساس طپش قلب
- بدن درد
- درد مفاصل
- بی حسی یا اختلال حسی در اندام ها
- اسهال
- درد شکم
- بی خوابی و اختلالات خواب
- احساس سبکی در سر
- کهیر و ضایعات پوستی
- اختلالات خلقی
- از بین رفتن حس بویایی و یا اختلال در حس بویایی
- اختلال در سیکل قاعدگی
- اختلال نعوظ
باید گفته شود که اگرچه که کرونای طولانی مدت در تمام افراد مبتلا به کرونا دیده می شود، اما احتمال کرونای طولانی مدت در افراد مبتلا به کرونای شدید، افزایش می یابد. به طور کلی محققان دریافته اند که افراد زیر بیشتر در معرض ابتلا به عوارض طولانی مدت کرونا یا لانگ کووید قرار می گیرند:
- افراد مبتلا به کرونای شدید نیازمند بستری در بیمارستان
- افرادی که واکسن کرونا دریافت نکرده اند
- افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای پیش از ابتلا به کرونا
ممکن است عوارض کرونای طولانی مدت تا ماه ها پس از ابتلا به کرونای شدید باقی مانده و در هیچ یک از تست های تشخیصی نیز دیده نشود. لذا توجه داشته باشید که نرمال گزارش شدن تست های تشخیصی و یا منفی شدن تست کرونا در زمان ابتلا به علائم حاد، تشخیص کرونای طولانی مدت را زیر سوال نمی برد و امکان عوارض طولانی مدت کرونا همچنان برقرار می باشد
سیستم گوارشی یکی از ارگان های شایع درگیر حین ابتلا به کرونا و در شرایط پس از کرونا می باشد. شایع ترین عوارض طولانی مدت کرونا بر گوارش عبارتند از:
- درد شکم
- اسهال
دردشکم و اسهال طولانی مدت پس از ابتلا به کرونا به خصوص در افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر بسیار شایع می باشد، و اغلب با درمان های علامتی بهبود می یابد.
ریه، شایع ترین ارگان درگیر حین و پس از ابتلا به کرونا می باشد. از جمله شایع ترین عوارض طولانی مدت کرونا بر ریه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سرفه مزمن: سرفه های طولانی مدت و مزمن، یکی از شایع ترین عوارض طولانی مدت کرونا بر ریه و راه های هوایی می باشند. اغلب به مدت ۲ الی ۳ هفته پس از ابتلا به کرونا ادامه یافته و گاهی تا ۳ ماه و به ندرت تا ۱ سال ممکن است ادامه داشته باشند.
- تنگی نفس : کم آوردن نفس نیز یکی دیگر از شایع ترین عوارض طولانی مدت کرونا بر ریه می باشد، که اغلب طی ۲ الی ۳ ماه و به ندرت تا ۱ سال ممکن است ادامه یابد و بهبود تدریجی دارد.
- درد قفسه سینه: ۱۲ الی ۲۲ درصد افراد دچار درد قفسه سینه طی ۲ الی ۳ ماه پس از بهبود از کووید می شوند. درد قفسه سینه از عوارض شایع طولانی مدت کرونا می باشد و اغلب به تدریج برطرف می گردد.
کرونا می تواند به صورت مولتی سیستم تمام ارگان های بدن را درگیر نماید. مغز، یکی از ارگان های شایع می باشد که ممکن است دچار عوارض طولانی مدت کرونا گردد. مهم ترین تظاهرات نورولوژیک و عوارض لانگ کووید بر مغز عبارتند از:
- کاهش تمرکز و اختلال در قدرت تفکر
- سردرد
- اختلالات خواب
- احساس سبکی سر پس از ایستادن
- احساس سوزن سوزن شدن
- افسردگی و اضطراب
- اختلالات شناختی
- اختلال حافظه
افسردگی از عوارض طولانی مدت کرونا در برخی افراد می باشد. اگرچه اضطراب شایع ترین اختلال خلقی پس از ابتلا به کرونا می باشد، اما افسردگی نیز دومین اختلال خلقی شایع پس از لانگ کووید می باشد. طبق آمار ارائه شده توسط محققان، حدود ۲۲% افراد پس از بستری در بیمارستان از افسردگی و اضطراب و حدود ۲۳% آن ها از درجاتی از اختلالات روانی و خلقی به مدت ۳ ماه پس از کرونا شکایت داشته اند. شدت افسردگی پس از کرونای خفیف در افراد غیر بستری در بیمارستان، کمتر و خفیف تر گزارش شده است. به طور کلی بروز افسردگی و اختلالات خلقی و روانی پس از لانگ کووید نسبت به سایر بیماری های ویروسی مانند آنفولانزا بیشتر گزارش شده است و مدت بهبودی طولانی تری نیز داشته است.
بهترین روش پیشگیری از ابتلا به عوارض طولانی مدت کرونا یا لانگ کووید، واکسیناسیون و درمان زودهنگام کرونا می باشد. تکمیل واکسیناسیون نقش بسیار موثری در کاهش عوارض طولانی مدت کرونا بر تمام ارگان های بدن و کاهش شدت علائم حین ابتلا به کرونای حاد دارد.
